VR staat voor Virtual Reality en ken je vast wel van games of misschien uit de bioscoop. Maar wist je dat we de nieuwe VR-techniek bij Praktijk Op-Maat-Gemaakt ook gebruiken in onze behandelingen? Onze VR-therapie kan namelijk goed helpen om bijvoorbeeld angst te verminderen of een trauma te verwerken. De basis voor de VR-therapie is de VR-bril. Die laat een levensechte simulatiefilm zien, waardoor je even helemaal ‘opgaat’ in een virtuele omgeving. Alsof je er echt bent. In een dierentuin bijvoorbeeld, of op het schoolplein of in de klas. In deze blog leggen we uit hoe wij VR-therapie in de praktijk inzetten. En wat de voordelen zijn.
Angst verminderen met VR-therapie
Bij Praktijk Op-Maat-Gemaakt gebruiken we de VR-bril onder meer om kinderen en jongeren van hun angstklachten af te helpen. Dat noemen we Virtual Reality Exposure Therapie of VRET. Via de VR-bril kunnen we een omgeving nabootsen waarin we een kind blootstellen aan de angst(en) die het heeft. “Door iemand steeds een beetje meer bloot te stellen aan de prikkel die voor angst zorgt, neemt op den duur de spanning bij die prikkel af”, zegt Sophie Speijer, een van onze orthopedagogen. “Je went geleidelijk aan wat je spannend vindt en ervaart dat je angst waarschijnlijk niet uitkomt. Dat geeft vertrouwen. Iemand met prikangst laten we bijvoorbeeld via de VR-bril in de dokterskamer zijn. Eerst kijk je toe hoe de dokter iemand anders prikt. Daarna bouwen we de spanning geleidelijk op, totdat het lijkt alsof je zelf wordt geprikt.”
Het grote voordeel van de VR-bril is dat we eenvoudig situaties kunnen creëren waarin cliënten veilig kunnen ervaren wat zij allemaal aankunnen. Daardoor is het oefenen thuis ook makkelijker. “Voordat we de VR-bril hadden, probeerden we voor een kind dat bang was voor honden soms een afspraak te maken bij een dierenasiel. Vaak tevergeefs. Met de VR-bril kunnen we zoiets gemakkelijk nabootsen. En kan het kind ervaren dat een hond niet zomaar bijt. Vervolgens adviseren we ouders en kinderen of jongeren om die situaties in het dagelijks leven op te zoeken. Ga bijvoorbeeld naar het hondenbos of de hei op. Dit kunnen we in onze praktijk goed voorbereiden, doordat we via VRET al kunnen laten ervaren hoe dat is. We zien dat VRET echt werkt en effectiever is dan erover praten alleen.”
Trauma verwerken met VR-therapie
VR-therapie passen we bij ons in de praktijk ook toe bij de behandeling van trauma. We gebruiken de VR-bril dan voor EMDR, of Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Bij deze therapievorm ga je terug naar een nare gebeurtenis, terwijl je je aandacht tegelijkertijd richt op afleidende signalen. Je hersenen kunnen aandacht- en geheugentaken moeilijk combineren en het geheugen verdwijnt naar de achtergrond. De herinnering is dan niet weg, maar de emotie erbij neemt af. Een afleidend signaal is bijvoorbeeld geluid, of een lichtje dat je continu met je ogen volgt.
“Via de VR-bril voor EMDR zie je een balletje in de kamer van de therapeut bewegen. We vragen om steeds naar dat balletje te blijven kijken. We kunnen ook de bewegingssnelheid aanpassen als het te moeilijk of te makkelijk is. Of we laten een som zien die je moet uitrekenen terwijl je het balletje blijft volgen. We zien dat cliënten dankzij de VR-bril beter de focus kunnen houden op de opdrachten die we geven. Daardoor kunnen ze zich beter concentreren op de therapiesessie en dat is gunstig voor de effectiviteit. Voor ons als therapeut is het ook rustiger, want we kunnen even iets opschrijven of nalezen zonder dat de cliënt daardoor wordt afgeleid.”
VR-therapie om te ontspannen
De derde toepassing van de VR-bril in onze praktijk is relaxatie. “Deze module gebruiken we aan het einde van een EMDR- of exposure-sessie, ter ontspanning. Kinderen kunnen bijvoorbeeld spelletjes spelen of verschillende dieren uit de dierentuin bekijken. Ze kunnen dan zelf kiezen welke dieren ze willen zien, zoals giraffen of aapjes. Dat doen we om de sessies positief af te sluiten en de kinderen niet met te veel spanning naar huis te laten gaan. Soms laten we ook ouders een spelletje spelen, als een soort wedstrijdje ter ontspanning. Zij kunnen ook de VR-filmpjes bekijken die hun kind tijdens de sessie heeft gezien. Zo sluiten we een behandelsessie samen goed af.”
Virtual Reality op maat
Praktijk Op-Maat-Gemaakt gebruikt de VR-bril van Psylaris, dat constant nieuwe filmpjes ontwikkelt. “Wij kunnen ook zelf input leveren voor nieuwe content. Als we bijvoorbeeld een filmpje missen voor angst voor wespen, dan kunnen we daar specifiek om vragen. We zetten ook in op meer films vanuit het perspectief van een kind. Psylaris heeft voor sociale angst bijvoorbeeld een VR-filmpje waarin je in de bus stapt terwijl iedereen naar je kijkt. Dat is voor jongere kinderen minder geschikt. Veel meer van toepassing is dan bijvoorbeeld een kinderfeestje of de klas op school, waar leeftijdsgenoten naar je kijken in plaats van volwassenen. Die input geven we mee en daar gaat Psylaris mee aan de slag.”
Iedereen die de VR-brillen van Psylaris gebruikt, heeft toegang tot alle VR-films. Doordat iedereen vanuit de praktijk input levert, dragen we met zijn allen bij aan een steeds uitgebreider aanbod. En dus aan effectieve VR-therapie die helemaal is afgestemd op de cliënt.